Bij ieder gesprek neem ik mezelf mee. En mijn gesprekspartner neemt zichzelf ook mee. Hoe het gesprek verloopt hangt van veel dingen af. Waar spreken we elkaar? Hoe voelen we ons? Wat staat er op de agenda? Bij elk gesprek dat ik voer weet ik hoe belangrijk het is om vanuit de basishouding van Motiverende gespreksvoering te werken. Ik vraag me regelmatig af: Doe ik het goed? Doe ik het goed genoeg? Helpt het degene waarmee ik in gesprek ben?
Herkenbaar?
Om de gespreksvaardigheden bij mezelf aan te scherpen ben ik in het ‘Praktijkboek Motiverende gespreksvoering’ gedoken. Een boek van Joke Claessens en Rob d’Hondt (Ekklesia, 2019). Op p. 34 kwam ik een oefening tegen die mij hierbij helpt. Ik deel ‘m graag met je! De kern van het verhaal komt er gewoon op neer:
– denk vanuit je cliënt;
– durf ook te vragen.
Kort stukje theorie…
Hoe je je tijdens een gesprek opstelt blijkt cruciaal te zijn. We onderscheiden:
Partnerschap:
gelijkwaardige samenwerking en vermijden van de expertrol van de hulpverlener.
Acceptatie:
respecteren van de autonomie (eigen keuzes mogen maken), de kracht, het potentieel en perspectief van de cliënt. De wereld proberen te zien vanuit perspectief van de cliënt.
Compassie:
het belang van de cliënt staat centraal.
Ontlokken:
de beste ideeën over verandering komen van de cliënt. De kans dat de cliënt daarmee iets gaat doen is veel voor de hand liggender dan dat ie gaat doen wat de hulpverlener of coach zegt.
De basishouding is zó belangrijk en tegelijkertijd niet zomaar eenvoudig aan te leren. Het vraagt persoonlijke ontwikkeling en met vallen en opstaan hierin willen groeien. En de termen zijn behoorlijk abstract…
De volgende vragen helpen mij. Jou ook?
Helpende vragen:
Stel dat je aan je cliënten zou vragen hoe je hebt laten zien dat je vanuit de geest van Motiverende gespreksvoering handelde. Wat zouden zij zeggen? Wat zouden deze cliënten zeggen als je hen zou vragen:
Waaraan merkte je dat ik met jou samenwerk?
Waaraan merkte je dat ik jou aanvaard zoals je bent?
Waaraan merkte je dat ik uitga van jouw kijk op de situatie en dat ik mij daarin inleef?
Waaraan merkte je dat ik de verantwoordelijkheid voor jouw keuzes bij jou laat liggen?
Waaraan merkte je dat ik jou zie als iemand die de mogelijkheden om te veranderen in zich heeft?
Waaraan merkte je dat ik jou als expert van jouw eigen leven beschouw en vertrek van jouw eigen redenen om te veranderen?
Waaraan merkte je dat ik jouw welzijn beoog en niet vanuit mijn belang of andere belangen handel?
Wat gaat al gewoon lekker?
Net als ik ben je soms misschien bang om de reactie te krijgen: ‘Ik merk (nog) niet voldoende dat ….’ Tegelijkertijd denk ik dat de antwoorden van je cliënten je zullen verrassen. Veel van de aspecten in de basishouding heb je namelijk al in je en doe je van nature.
In bovenstaande vragen staan werkwoorden die kwaliteiten omschrijven die passen bij de basishouding: zoals ‘samenwerken’, ‘de ander aanvaarden’, ‘uitgaan van de kijk van je cliënt en je daarin inleven’, ‘de verantwoordelijkheid bij de ander laten’.
Dus… als jouw clienten zouden moeten kiezen, welke kwaliteit zullen ze er dan voorál voor jou uitpikken?
Ik ben heel benieuwd. En als je durft, mag je het in een reactie delen. Je antwoord kan namelijk misschien klinken als ‘opscheppen over jezelf’… Je benoemt echter gewoon een van je kwaliteiten. Niet meer en niet minder. En in plaats van dat we zo goed zijn in zeggen waarin we nog niet zo goed zijn, mag dat ook weleens, toch?!
Laat ik zelf het voorbeeld geven… Voor mij zou het denk ik zijn: ‘de ander zien als iemand die de mogelijkheden om te veranderen in zich heeft’.
En voor jou?
0 Reacties